Bu yazıda sizlere mümkün olduğunca tarafsız bir şekilde “çocuğumu kreşe göndermeli miyim?” sorusunun cevabını vermeye çalışacağım. Yazıyı hazırlarken eskiden kreş sahibi olduğumu ve sosyal medyada gördüğünüz kreş resim/videolarından daha fazlasını gördüğümü belirtmek isterim.
Sosyal Medya Görselleri
Sosyal medyada paylaşılan kreş görsel ve videolarının neredeyse tamamı dört dörtlüktür. Velilerin görselleri beğenmeleri için en iyi uygulamalar ve efektler ayarlanarak bu içerikler hazırlanır. Kaçırmamanız gereken bir detay var ki bir çocuk için içerik hazırlanırken diğer çocukların tamamının bekletiliyor olduğudur. Sizin beğenerek baktığınız resimler beğendiğiniz yorumlar yaptığınız resimler çocuklarınızın daha fazla sadece beklemek için geçirdikleri süreyi arttırmaktadır.
Bu nedenle yapılan etkinliklerin ağırlıklı olarak grup etkinlikleri olmasına ve bu etkinlikler sırasında diğer çocuklarla ilgilenebilecek çalışan sayısına sahip olmasına mutlaka dikkat edin.
Akran Öğrenmesi
Aynı yaş grubundaki çocuklarla aynı ortamda bulunduğu sürece kreşin çocuğunuza sağlayacağı en önemli avantaj akran öğrenmesidir. Arkadaşının yaptığı davranışı gören çocuk aynı davranışı tekrar eder. Evde kendisi yemek yemeyen çocukların büyük bir bölümü kreşte yemeklerini kendisi yer. Bu tür gelişimler açısından kreşe gitmek çok büyük katkı sağlayacaktır. Ancak olumlu yönleri öğrendiği gibi olumsuz yönleri de öğrenecektir. Örneğin hakaret içeren kelimler kullanan çocuk olduğunda, aynı kelimeleri kullanacaktır. Öğretmenini dinlemeyen çocuk olduğunda, o da dinlememeye başlayacak. Olumlu ve olumsuz taraf için birçok örnek mevcut.
Eğer akranlarından öğrenmesi gereken temel bazı davranışlar olduğunu düşünüyorsanız kreş faydalı olacaktır. Ancak katacağını düşündüğünüz çok fazla davranış yoksa kötü davranışlarla daha geç tanışması için göndermemenizi tavsiye ederim.
Akran öğrenmesi konusu ile bağlantılı olabilecek bir diğer nokta da çocuğunuzun sınıf arkadaşlarıdır. Kreşlerde büyük oranda aynı yaş grubunda olan çocuklar bir arada bulunur. Ancak bazen aynı yaş grubunda kaynaştırma eğitimi alan (özel gereksinimli çocuklar) olabilir. Bu çocuklar genellikle gölge öğretmeni ile birlikte sınıfta bulunsa da çocuğunuzun okulu sevmemesine neden olabilecek sonuçlar doğurabilir.
Sosyalleşme
Şehir de yaşayan bir ailede çocuğun gördüğü kişi sayısı maalesef sınırlı kalır. Bu durum yeni tanıştığı insanlarla doğru iletişim kuramamasına neden olabilir. Farklı yetişkinlerden komut alma konusunda sıkıntılar yaşayabilir.
Kreşlerin en temel faydaları arasında sayabileceğim bu durum eğer çocuğunuz sınırlı sayıda kişi görüyorsa çok faydalı olacaktır. Eğer çocuğunuzun yeteri kadar farklı insanlarla görüştüğünü düşünmüyorsanız kreş düşünmenizde ciddi fayda olacaktır.
Tablet ve Telefon Kullanımı
Orantısız biçimde tablet ve telefon kullanan çocukların büyük bölümünde algı ile alakalı sorunlar çıkıyor. Eğer şuan ki döneme kadar böyle hatalar yaptıysanız bir an önce bu hatadan vazgeçin. Çocuğunuzun şuana kadar olan farkı kapatabilmesi için kısa bir süre içerisinde kreşe başlatın. Aksi taktirde ileride daha büyük sorunlar yaşayacaksınız.
Evde çocuklara kontrolsüz ve uzun süreler boyunca tablet verilmesi kesinlikle doğru değil. Ancak bazı kreşler bunu bilmelerine rağmen sıklıkla çocuklara çizgi film açarak aslında kreşe gelmeleri için temel nedeni kreşte de uyguluyorlar. Kreşin hangi sıklıkla çocuklara bu tarz video izlettiklerini mutlaka takip edin. Eğitim için izlenen videoların sonrası çizgi film izleyerek bitebilir.
Eğitici Etkinlikler
Farklı bir açıdan değerlendirecek olursak; çocuğunuzun yaşı büyüdükçe daha farklı şeyler öğrenme isteği oluşur. Süreç içerisinde onun bu isteklerine cevap veremediğinizi düşüneceksiniz. Bu düşünceler büyük oranda ne öğretmeniz gerektiğini bilmediğinizle alakalı. Herhangi bir kreşin yaptığı etkinlikleri takip ederseniz sizde çok kolay bir şekilde evde yapabilirsiniz. Ama eğer evde yapacak zamanınız yoksa veya profesyonel olarak bu eğitimi almasını istiyorsanız o zaman kreşi tercih etmelisiniz.
Kreşte çocuğunuzun çok eğlenceli oynağını düşündüğünüz etkinlikler çoğunlukla tek video çekilebilecek kadar süre çocuğunuza verilmiştir. Bu sürede maalesef 30 saniye. Evde aynı etkinliği saatlerce yaptırarak eksik olduğu yönü tamamlayabilirsiniz. Konu ile alakalı 3 yaş etkinlik, 4 yaş etkinlik ve 5 yaş etkinlik sayfalarını hazırladık. Bu sayfaları mutlaka inceleyin ve çocuğunuzun eksik olduğunu düşündüğünüz yönlerini geliştirin.
Yemekler
Özellikle son dönemde birçok kreş doğal hatta olayı daha ileri boyutlara taşıyıp organik besinler kullandığını iddia ediyor. Bazı ürün gruplarında bu söylenen durum doğru olabilir ancak genele baktığımızda neredeyse tamamında bu durum söz konusu değil. Meyveyi doğal kullanıyor olsa bile sağlıksız margarinler kullanma ihtimali çok yüksek.
Kreş Seçerken Nelere Dikkat Etmeliyim?
Çocuğumu kreşe göndermeli miyim sorusuna eğer evet cevabı veriyorsanız sürecin bundan sonrası sizin için kreş seçerken nelere dikkat etmeliyim şeklinde olacaktır. Yazının bu bölümünde bu konudaki fikirlerimi sizlerle paylaşacağım.
Anne babaların haklı olarak en çok dikkat ettikleri nokta hiç şüphesiz güven. Ancak bu konuyu çok fazla abarttıklarını düşünüyorum. Her ne kadar haberlerde şiddet olayları duyuyor olsak da Türkiye’de binlerce kreş ve anaokulu bulunuyor ve çıkan haberler bu oranlar içerisinde çok düşük. Tamamına bu önyargı ile yaklaşmanın doğru olmadığı kanaatindeyim. Eğer çocuğunuzla gerçekten iletişim halindeyseniz kreşin çocuğunuza şiddet uygulama potansiyeli olduğunu anlarsınız ve müdahale edebilirsiniz. Eğer doğru bir iletişiminiz yoksa ve yanlış kişilere emanet ettiyseniz o zaman risk taşıyabilirsiniz.
Sınıf Arkadaşları
Çocuğunuzun kreşteki durumunu etkileyecek en önemli faktör sınıfında bulunan diğer çocuklardır. Çünkü çocuklar öğretmenlerinden çok arkadaşlarından öğrenirler. Bu bazen faydalı şeyler bazen ise zararlı şeyler olabilir. Aynı şekilde diğer çocuklara zarar veren bir çocuk olduğunda çocuğunuzun okuldan soğumasına neden olabilirsiniz.
Ticari kaygıların ağır bastığı kurumlarda özel eğitim alması gereken çocuklar kaynaştırma eğitimi olarak bulunması gereken sürenin çok üzerinde kreş ve anaokullarına kabul ediliyor. Sınıf düzenine uymayan bu çocuklar çocuğunuzun okulu sevmesine ciddi anlamda zarar veriyor. Çocuğunuzu verdiğiniz sınıfta böyle öğrencinin varlığını sormak ve düzeyini öğrenmek kurumun olaya ticari bakışını çözmek için çok ciddi bir fikir verecektir.
Öğretmenlerin Çalışma Süreleri
Anaokulu ve kreşler genellikle çok fazla çalışan değişikliği yaşamaktadır. Bunun doğal sebepleri olduğu gibi yönetim kaynaklı sebepleri de olabilir. Kurum kaynaklı olan sebepler genellikle çalışanların mutlu olmamaları; istediği ücreti, izin haklarını alamamaları gibi sebeplerden oluşmaktadır. Mutlu olmayan bir kişinin yanında çocuğunuzun mutlu olmasını beklemek biraz hayalperestlik olacaktır. Özellikle ticari yönleri daha ağır basan kurumlarda bu değişiklikler çok daha fazladır.
Anaokulu seçerken çalışanların ortalama çalışma sürelerini sormanız kurum hakkında doğru bir fikir edinmeniz açısında size faydalı olacaktır.
Okul Öncesi Pano Hazırlama
Okul öncesi kurumlarının büyük bir çoğunluğu görsel için çalışır. Elbette ki çocuklarla ilgilenirler ancak asıl odakları panolar ve süsler hazırlamaktır. Sosyal medya hesaplarından bu durumu çok net anlayabilirsiniz. Özellikle kreşte bulunduğum dönemlerde hazırlanan panolarda yazılı hazırlanan panoları çok eleştirdiğim ve dalga geçtiğim olmuştu. Henüz hiçbirinin okuma yazma bilmediği bir ortamda hazırlanan görsellerde birçok yazının olması asıl odağın çocuk değil veli olduğunu bence çok net bir şekilde ortaya koyuyor.
Sosyal medyada paylaşılan görsellerden bu tarz çalışmalar yapan kurumları tercih etmemenizi tavsiye ederim. Unutmayın ki bu çalışmaların yapılması için okul öncesi öğretmenleri saatlerce uğraşıyor. Bu vakitleri öğrencilere daha farklı etkinlikler hazırlayan kurumları tercih etmek bence çok daha doğru olacaktır.
Öğretmen İletişimi
Öğretmen iletişimi bence öğretmenin bilgi ve tecrübesinden sonra dikkat etmeniz gereken en önemli nokta. Doğru iletişim kurmanız çocuğunuz hakkında doğru yönlendirilmeniz sorunları ufakken çözmenizi ve çocuğunuzun gelişimini daha iyi desteklemenizi sağlayacaktır.
Kreşlerin birbirinden ayrılabildikleri en temel noktalardan bir tanesi öğretmenlerin iletişim bilgilerini paylaşmalarıdır. Bazı kurumlar öğretmenlerin numaralarını verirken bazı kurumlar ise bu bilgiyi paylaşmaz. Eğer gün içerisinde şahsi numarasından öğretmeni arayabiliyorsanız bu diğer velilerinde arayabildiği anlamına gelir. Her bir velinin 10 dakika görüşme yaptığını varsayarsak sınıf mevcuduna bağlı olarak yaklaşık olarak 1,5 saatlik bir süre öğretmen çocuklarla ilgilenmemiş olacaktır. Şahsen böyle bir ortama çocuğumu bırakmak istemem.
Yukarıda yazdığım başlıkları incelemeniz anaokulu ve kreş seçerken nelere dikkat etmeliyim konusunda size büyük oranda yol gösterecektir. Sizde kendi düşüncelerinizi ve tecrübelerinizi yorumlar bölümünden paylaşmayı ve diğer ebeveynleri bilgilendirmeyi unutmayın.