5 Yaş Oyuncak Tavsiye

1-2-3-4 ve 5 derken artık çocuğunuz anaokulu çağına geldi. Merhaba 5 yaş. Alışık olduğu kuralların dışında olduğunu hissedebilecek kuralların olduğu bir sosyal çevreye girecek. Onu duygusal olarak desteklemenin yazısına gelişimsel seyrine uygun desteklemeniz çok önemli. Bu desteği sağlamadan önce çocuğumuzun bilişsel gelişimini, psikomotor gelişimini, sosyal-duygusal gelişimini, dil gelişimini yakından takip etmeliyiz. Tüm bu gelişim süreçlerini desteklememizin en olası yönü elbette ki birlikte oynayacağınız oyunlar olacaktır. Oynayacağınız oyunlar yaşına uygun olmalı ve tüm bu oyunların içinde yer alacak olan oyuncaklar da oyunu destekler nitelikte olmalıdır.

Çocukların zihinsel gelişimlerini etkileyen en önemli faktörlerin başında yaptığı etkinlikler ve oynadığı etkinlikler geliyor. Bu yazıda size hangi oyuncağı çocukların daha çok sevdiğine bağlı olarak oyuncak önerilerinden ve hangi oyuncağın hangi gelişim açısından daha eğlenceli olacağından bahsedeceğim. Seçeceğiniz tüm oyuncakların onun gelişim göstereceği alanı ve karakterleri etkileyeceğini unutmayın.

Unutmadan evde yapabileceğiniz etkinliklerle alakalı anaokulu etkinlikleri ve 5 yaş etkinlik sayfalarını incelemenizin faydalı olacağını belirteyim. Etkinlik sayfalarında oyuncaklara alternatif olarak evdeki malzemelerle eğlenceli vakitler geçirebileceğiniz birçok fikri bulabilirsiniz.

5 Yaş Bilişsel Gelişim

Bilişsel gelişim, zihinsel süreçleri içerir. Bu süreçler; düşünme, akıl, okuma yazma, dikkat, algı, problem çözme, dil gelişimi, yaratıcılık vb özelliklerle bir bütün haldedir. Bilişsel gelişim çocuğun çevresini algılaması, onu yorumlaması ve buna göre faaliyetler gösterebilmesidir. Çocuktaki akıl yürütme, düşünme bellek ve dildeki değişimleri kapsayan doğumdan itibaren başlayan bu süreç mutlaka desteklenmelidir. Bu aşamada yetişkinlerin rolü çok büyüktür. Anne babaların çocuğun farklı duyularına hitap eden uyarıcılarca zenginleştirilmiş bir çevre sunmaları çocukluğun erken dönemlerinde güzel bir başlangıç olacaktır.

5 Yaş Bilişsel Gelişim Özellikleri

5 yaş bilişsel gelişimiyle birlikte;

Her şey arasında her türlü ilişkiyi kurmak isteyecektir
Parçayla bütünü birlikte düşünemez
Eylem ve düşüncelerinde hala ben merkezcidir
Konuşması akıcıdır
Şiirlerden, çocuk şarkılarından , tekerlemelerden hoşlanırlar
20ye kadar sayabilirler
0-9 arasındaki rakamları tanırlar
Eksik çizen insan resimlerini tamamlayabilirler
Kavramları öğrenebilirler

Çocuğumuzun bu dönemde bilişsel gelişimini nasıl destekleyebiliriz?

Ona kitaplar okuyun
Birlikte şarkılar söyleyin
Ana ve ara renkleri gösterin
Saymayı oyunlarla ve eğlenceli şekilde gösterin
Yasak koymaktan sakının
Çabalarını övün
Keşfetmelerini sağlayın
Düşüncelerini destekleyin
Oyun oynamalarına izin verin

Kesfetmelerini sağlarken örneğin basit mutfak tezgahları oluşturabilirsiniz, yaşlarına uygun ve güvenliklerini göz önünde bulundurarak tamir tezgahları oluşturabilirsiniz.

Oyunlarında evcilik oyuncaklarını seçebilirsiniz. Farklı meslek gruplarına ait setler seçebilir ve mesleklerin farklı yönlerini keşfetmelerini sağlayabilirsiniz. Legoları kullanabilirsiniz. Kavram kartlarını gelişim sürecine denk gelecek şekilde seçebilir ve birçok alanı kapsar şekilde çeşitlendirebilirsiniz.

5 Yaş Psikomotor Gelişim

Bu yaş ile birlikte; çocuk artık çocukluğunun ona kattığı sevimliliğinin yanı sıra daha olgun ve daha işbirliğine yatkın bir profil sergilemeye başlamıştır. 5 yaş ile birlikte çocukların tipik ve ayırt edici özellikleri anne babalar tarafından gözlemlenebilecek haldedir.

5 Yaş Psikomotor Gelişim Özellikleri

Bunlardan kısaca bahsedecek olursak;

Sağ ve/veya sol tek ayağını kullanarak ileriye doğru sıçrayabilir.
Kavrama becerisi iki elini kullanacak kadar gelişmiş olabilir
Ayak değiştirerek sıçrayabilir.
Denge tahtasında ileri geri yürür.
Salıncağı hareket ettirip sallanmaya devam edebilir.
Kendi başına ip atlayabilir.
30 cm ‘ den atlayarak topuklarının üzerine düşebilir.
Müzik ritmine göre dans edebilir.
Düz çizgide sapmadan yürüyebilir.
Resim yapma becerisi gözle görülür şekilde artmıştır.
Fiziksel beceri isteyen tırmanma, sallanma ,kayma, bir yeri delme, çakma, çekme ve bunun gibi birçok hareketi başarılı şekilde yapabilir.
Geometrik şekilleri örneklerine bakarak çizebilir.
Kendi sınırlarını yapabileceklerini ve yapamayacaklarını söyler.

Önceleri refleks olan bu hareketlerin bazıları tüm ömür boyunca refleks olarak devam edecekken bazıları da zamanla organların bilinçli kullanılabilmesi ile motor becerileri dönüşecektir. Yaşam boyu devam edecek psikomotor gelişim için; anne babalar tarafından duyu organları, zihin ve kasların birlikte uyum içinde çalışabilmesi desteklenmelidir. Bu nedenle seçilecek oyuncaklar yaşam boyu devam eden sürecin temelleri için anahtar niteliğindedir.

Kullanabileceğimiz oyuncak ve setlerine örnek verecek olursak;

Ahşap denge blokları
Ahşap düz denge tahtası
Ahşap survivor parkuru
Ahşap çocuk el aletleri
Kazı setleri
Zıplama oyuncakları
Ritim setleri
Atlama ipi vs. verebiliriz.

5 Yaş Sosyal Duyusal Gelişim

Sosyal – duyusal gelişimi ; çocuğun duygularının farkındalığı, kendi sınırlarını bilmesi, duygu durum kontrolününün olması,kendini tanıması çevre ile dengeli bir uyum kurabilmesidir şeklinde tanımlayabiliriz. Bu süreçte olumlu olumsuz duygular doğal sürecinde ve içicedir.
Bu süreçte çocuk ;

Başkalarının duygularını anlar ve kendi duygularını da uygun şekilde ifade eder.
Empati yapmayı deneyebilir.
Kendi cinsiyetini bilir ve vücudunu merak eder.
Sorumluluklarını yerine getirebilir.
Kendisine verilen basit görevlerden sonra yetişkin onayı bekleyebilir.
Gerçekle hayal farkı henüz tam idrak edilememiştir ve oyunları bu yaratıcılıktadır.
Kendi arkadaşlarını kendi seçip oyununa dahil edebilir.
Basit yapı inşa oyunları oynamaktan zevk alır.
Kendini de role dahil ederek kuklalar oynatıp basit bir hikaye canlandırabilir.

Sosyal – duyusal gelişimi desteklemek için neler yapabiliriz?

Çocukların yaşıtlarıyla enerjilerini boşaltabileceği alanlarda oynama fırsatı yaratabilirsiniz.
Okuldaki aktivitelere katılımını destekleyebilirsiniz.
Çocukların iyi davranışlarını takdir edip başarısı ve çabası hakkında övgü dolu konuşmalar yapabilirsiniz.
Aile sohbetleri ile duygularını paylaşma olanakları yaratabilirsiniz.

Sosyal duyusal gelişimi desteklemek için öncelikle ;

Yapı inşa oyunları için fırsat yaratabilecek basit alet setleri tercih edebiliriz, özellikle kuklaları oyunlara dahil edebilirsiniz.

5 Yaş Dil – Konuşma Gelişimi

Dil ve öğrenme arasındaki çok önemli ilişki bu yaşta da gözlemlenmesi gereken süreçler arasındadır. Çocuk bu dönemde başkaları ile iletişim kurma, başkalarının dikkatini çekme, düşüncelerini duygularını iletme ihtiyacı içindedir. Doğumdan itibaren başlayan dil gelişimi yaşam boyu devam edecektir.

Çocugunuz bu dönemde;

Bazı basit kelimeleri açıklayabilir
Harfleri tanır
Şarkı söyler
Bir sesin alçak veya yüksek olduğunu söyler
Ev adresini ezberleyebilir
Üç , beş sözcüklü hikayeleri anlatabilir
Yeni ve anlamını bilmediği sözcükleri merak edip sorabilir

Dil ve Konuşma Gelişimi Nasıl Desteklenir?

Bu süreçte dil ve konuşma gelişimini destekler amaçlı kavram kartlarından faydalanabilirsiniz, kartları basitten zora ve birbirleriyle bağıntılı olacak şekilde çeşitlendirebilirsiniz. Ahşap harf ve ahşap rakam setlerini tercih edebilirsiniz. Çocuğunuza seçim fırsatı vererek hikaye ve öykü kitapları seçerek bunları birlikte ve sesli şekilde okuyabilirsiniz.

Legolar

Çocuğun yaratıcılığının gelişmesi için tavsiye edilebilecek en önemli oyuncak bence açık ara legolar. Her yaş grubunda oynanan legoların boyutları çocuğun yaşı büyüdükçe daha küçük parçalar olacak şekilde küçülür. 2 yaş için çocuğun avucu kadar olan legolar 5 yaş için orjinal lego boyutunda olacaktır.

Bebek

5 yaş oyuncak bebek özellikle kız çocuklarının çok sevdiği ve uzun vakitler geçirebildiği oyuncaklardır. Bebek oyuncakları aldığınızda günlük yaşam becerilerine ait bir çok eylemi çocuğunuzun yapmasını ve pekiştirmesini sağlayabilirsiniz. Saçlarını tarama, kıyafet giyip çıkarma ve hayali olarak yemek yeme, uyuma gibi birçok aktiviteyi gerçekleştirmesini sağlarsınız.

Araba

Özellikle erkek oyuncakların çoğunun vazgeçilmezleri arasında arabalar yer almaktadır. 5 yaş oyuncak araba alırken çocuğunuzun uzaktan kumandalı aracı sürebileceğini ancak bunun çabuk bozulabileceğini unutmayın. Bu yaş grubunda araba oyuncaklarının eğlencesini arttırmak için arabaları park edebileceği garaj benzeri oyuncaklar almanızı şiddetle tavsiye ederim. Arabalar için garaj almanız toplanma sırasında da büyük kolaylık sağlayacaktır.

Evcilik Oyuncakları

Mutfak malzemelerinin ağırlıklı oldukları oyuncak türü kız çocuklarının ilgisini çekeceği düşünülse de erkek çocuklar da bu oyuncaklarla sıklıkla oynuyor. Günlük yaşamda gördükleri tabak kaşık çatal gibi araçların oyuncak hali uzun vakitler geçirebilmesini sağlıyor. Özellikle paylaşma duygusunun pekiştirilmesi için önemli derecede faydalı olacaktır. Çocuklar hayali olarak yaptıkları yemekleri, pişirdikleri kahveleri, doldurdukları çayları birlikte oynadıkları ve oyuna katılmamış dahi olsa etrafında duran kişilere verir. Bu sayede paylaşma duygusu için önemli bir kazanım elde edilmiş olur.

Puzzle

Yapamayacağını düşünseniz de 5 yaşına ulaşmış olan çocuklar yaklaşık 20 parçalı yapbozu tamamlayabilir. İlk aldığınızda tamamlayamıyorsa da öncelikle köşelerden ardından kenarlardan başlayacağını ve renklere dikkat etmesi gerektiğini anlattığınızda çok yüksek ihtimalle başaracak ve bir süre sürekli aynı yapbozu yapmak isteyecektir. Puzzle oyuncakları diğer yaş gruplarında olduğu gibi 5 yaş için de görsel zeka geliştirici oyuncaklar arasında yer almaktadır.

Pelüş Oyuncaklar

Pandeminin hayatımıza girmesiyle birlikte virüs bulaştırma ihtimali nedeniyle kreş, anaokulu, anasınıfı gibi yerlerde kaldırılmış olsa da önemli bir oyuncak seçeneğidir. Çocuğunuzun en iyi arkadaşı olmaya aday olduğunu söyleyebilirim.

Su Tabancaları

Özellikle yaz aylarında dışarıya çıkma ihtimaliniz varsa su tabancası çok güzel bir eğlence aracı olacaktır. Sıcak havalarda sıklıkla tekrar edebilirsiniz. Anne baba olarak 5 yaşındaki çocuğunuzla kolaylık oynayabilir ve sizde oldukça eğlenceli vakitler geçirebilirsiniz. Sulu oyunlar oynarken telefon, saat gibi elektrikli aletleri uzaklaştırmayı unutmayın. Elektronik cihazların ıslandığında bozulacağını çocuğunuza öğretmeyi unutmayın.

Zeka Oyunları

Eğer henüz tanışmadıysa satranç, dama gibi zeka oyunları çocuğunuzun güzel bir düşünme kaynağı olacaktır. 5 yaşına gelmiş olan çocuklar kolaylıkla bu oyunları öğrenebilir ve rahatlıkla oynayabilirler.

5 Yaş Eğitici Oyuncak

Çocuklar günlerinin büyük bir bölümünü oyun oynayarak geçirirler ve bu oyunlar onlara çok şeyler öğretir. Ellerinde oyuncaklar olmasa da günlük hayatta etraflarında olan çoğu nesneyi oyuncak olarak görürler. Bunun en çok karşılaşılan örneği halıların üzerindeki desenlerdir. Sizde çocukken halıların üzerindeki desenleri farlı şeylere benzetmişsinizdir. Benzettiğiniz şeylere göre belirli bölümlerine basmaya veya basmamaya çalışmışsınızdır. Burada çocuklar için eğitici olan kısım düşünmektir. Çocuklar oyun oynarken düşündükçe yeni şeylerin farkına varıp onları öğrenmeye başlar.

Özetlemek gerekirse neredeyse tüm oyuncakları eğitici olarak kullanabilirsiniz. Ama bunu belirleyecek olan oynanma şekli olacaktır. Örneğin legoları sadece üst üste dizerek çocuğun yeni bir şey öğrenmesi zordur. Ancak legoların üstü üste dizildiğinde ne zaman devrileceğini düşünmek çocuğun farklı şeyler öğrenmesini sağlayacak. İlerde üst üste dizerken bu durumunda öğrendiklerini kullanacaktır.

Ahşap Oyuncak

Ahşap oyuncaklar çocuğunuzun sağlığını tehlikeye atmamak için tercih edebileceğiniz en doğru tercihler arasında yer alıyor. Ancak 5 yaş ahşap oyuncak satın alırken oyuncakların mümkün olduğunca az boyanmış olması sağlıksız boyaların etkilerinden uzaklaşmayı sağlayacaktır. Sağlıklı ahşap oyuncak olarak ahşap yapboz, ahşap araba ve bul tak oyuncaklarını alarak çocuğunuzun oynamasını sağlayabilirsiniz.

5 Yaş Hediye Oyuncak

5 yaşındaki çocuk temel düzeyde neredeyse tüm fiziksel aktiviteleri yerine getirebilir, kendisi oyun kurabilir ve anlatılanları büyük oranda anlar. Neredeyse alacağınız tüm oyuncaklarla bazılarını tüm kurallarına uygun olmasa da oynayabilir.

5 Yaşındaki Çocuğa Oyuncak Ne Alınır?

Legolar; Hediye oyuncak alımı için uzun süre hatırlanmak istiyorsanız farklı lego türlerinden bir tanesini alabilirsiniz. Bütçenize göre yüksek fiyatlı Lego markalı teknik setlerden, çok parçalı ve uygun fiyatlı hediye oyuncak olabilecek bambu çubuklara ( 30 – 40 TL) kadar birçok seçecekte lego bulabilirsiniz.
Oyuncak Hayvanlar; Hayvan oyuncakları çocukların belli aralıklarla oynamak istedikleri oyuncak türüdür. Hayvanlar içerisinde özellikle dinazorlar çocukların en çok ilgisini çekenlerin başında gelmektedir.
Arabalar; Arabalar ve iş makineleri çocukların çokça vakit geçirdikleri oyuncaklardır. Hele ki yanında park olarak kullanabilecekleri bir alan varsa geçirilen vakit çok daha uzayacaktır.
Evcilik mutfak oyuncakları; Birlikte oynama ve yardımlaşmayı pekiştirmek için en iyi hediye edebileceğiniz oyuncak mutfak setleridir. Çocuklar bu oyuncaklarla yemek çay vb. hazırlayarak birlikte oynadıkları veya etraflarında bulunan kişilere hazırladıklarını verirler.
Tamir aletleri; Şehirlerde yetişen çocukların büyük bir çoğunluğu bilmiyor veya çizgi filmlerden görmüş olsa da tamir aletleri çocuklar tarafından çok sevilir.
Satranç seti; Zeka oyunu olarak hediye edebileceğiniz satranç seti düşünmesini tetikleyecek uzunca vakitler geçirmesini sağlayabilecek bir oyundur.

Sizde çocuğunuzun sevdiği ve diğer anne babaların yararlanacağını düşündüğünüz 5 yaş oyuncak önerilerini yorumlar bölümünden yazmayı unutmayın.